Her şeyden önce bu yazıyı ne kadar siz 8 Temmuz veya daha sonra okuyacak olsanız da, ben bu yazıyı 29 Temmuz'da yazdım(vurgulamamın nedeni altta) ancak 28'ini 29'una bağlayan gece yaşanan patlamadan dolayı erteledim. Ortada böyle bir durum varken benim zoptirik yazılarımı paylaşmamın alemi yok. Ölenlere yine Allah'tan rahmet diliyorum. Bu ertelediğim süreçte, yazıda değindiğim belli şeyleri daha net gözlemleme fırsatını elde ettim. O yüzden belli eklemelerle gelecek bu yazı.
Bilmeyenler için bu yazı dizisi 2 seneyi doldurmuş bir seri aslında. Zaten "Bölüm 3" ibaresi bunu anlatır cinsten. 29 Temmuz'un önemi ise bu yazı dizisinin 29 Temmuz 2014'te Eshot'un uygulamaya başladığı kararlara olan öfkemle yazdığım yazıdan gelmekte. Ne kadar geçen sene artık iki yıl yazmak istemiyorum desem de yine tutamadım.
İlk iki sene aslında bu kararlara yönelik eleştirim ve ne olup bittiğine dair gözlemimden oluşuyor ama geçen sene yaşanan Kentkart/İzmirim Kart(nasıl isimdir ya?) geçişi ve yaşanan süreç bayağı zevkle yazmamı sağlamıştı.
Bu sene ise bunlardan bağımsız olarak ne oldu ne bitti şeklinde kalem alacağım yazıyı. Bakalım sene içinde neler gözüme batmış, neler hoşuma gitmiş. Ya da ne ilginç olaylar yaşamışım.
(Klasik girişi yapalım.)
Konu: Eshot, Projeleri ve konuya ilişkin yaşanan olaylar.
Not: Buraya kadar gelip yazının uzun olduğunu fark etmediyseniz söylüyorum. Yazı ölümüne uzun.
Öncelikle anlatmak istediğim bir olay var ana konuya girmeden önce onunla başlamak istiyorum. Bu yılın başında üniversiteye başlamamla birlikte sınıfta tabi ki ülkenin birçok yerinden gelen kişi vardı. E tabi herkes İzmir'İ merak ediyor geziyor(hatta benden çok daha fazla gezen var şimdiden). Gözlerine o kadar güzel bir ayrıntı takılmış ki "Aaa, doğru ya bu da vardı dedim." içimden(Farklı açıların çok olamsının güzelliği). Soru şunun gibiydi: İzmir'de Eshot otobüsten sorumluysa İzulaş ne? Yalan yok bu soru gelene kadar harbiden İzulaş'ın varlığı bir an çıkmış. Bunun en büyük ispatı ahan da başlıkta. Soru gelince bir an içimden duraksadım, o neydi diye düşündüm bir saniye. Sürekli Buca'da hatta Eshot garajına yakın oturunca İzulaş'ı unutuyor(ara ara İzulaş da garaj açıyordu ama geçici). Karşıyaka'dayken o kadar etkilemiyordu. İkisini görüyordum. Zaten farklı tasarımları vardı. Her neyse, İzulaş'tan hiç bahsetmediğim için biraz onun hakkında yazacağım.
İzulaş(İzmir Ulaşım Hizmetleri Makine Sanayi A.Ş) 1990 yılında kurulmuş. Eshot ortağı, amacı ulaşımı geliştirmek(ben sitelerinin yalancısıyım). Eshot ile bir çalışıyor. En büyük ispatı oradan yol güzergahlarına bakmak için tıklanılan link Eshot'a yönlendiriyor. Ayrıca şu an kullanılmayan(bildiğim kadarıyla) ilk ve tek 2 katlı otobüs(en altta resmin linki olacak) filosu(5 adetmiş) onlardaydı. Ayrıca şehir içinde mavi bir otobüs gördüyseniz muhtemelen yanında İzulaş logosunu da görmüşsünüzdür(Test araçlarını bilemem). Ben pek Buca'dan çıkamadığım için pek göremiyorum. Eskiden 514-515'teydi ama onları da kaldırdılar(AH ESHOT AH!!!! ilk yazı) İnternette göz atayım derken wowturkey forumlarında[onun da linkini atacağım bazı araçların şimdi hangi hatta olduğunu görebilirsiniz(misal 412 şu an sadece Tınaztepe Yerleşkesi içindeyken eskiden Heykel-Tınaztepe arası çalışıyormuş)] nostalji yaşandığı fark ettim. Geçmişte gördüğüm her araç vardı. Hatta görmediklerim bile. Bunu da böyle yazmış olalım.
Tabi onu yazıp da Eshot hakkında da bilgi verelim. Eshot(Elektrik Su Havagazı Otobüs ve Troleybüs) 1943'te kurulmuş. Troleybüs nedir diyenler için tepesinde elektrik telleri bulunan ve gücünü buradan alan otobüsler. Bence asıl metrobüs bu olmalıymış. Eshot içinden kurulduktan bayağı sonra İzsu ve Gediz Edaş kurulup, elektrik ve su ayrılıyor. Daha sonra Havagazı ve Troleybüs(tepesinde metro gibi tel olup karayolundan giden ve gücünü tellerden alan otobüs) ise kapatılıyor. Adı değişmiyor ama işlevi bayağı değişiyor yani. Neyse bütün bu gereksiz bilgileri bir kenara bırakıp ana konuya geçelim şimdi. Troleybüs hakkında ekleme yaparsam elektrik kesildiğinde bu araç da duruyormuş. Bence gerçek metrobüs bu ama böyle isimlendirme yapılmış işte.
Eshot bu sene her şeyi otobüslerin yükünü azaltmak için yaptı. Buca ve Narlıdere metro ihaleleri, Konak ve Karşıyaka Tramway ihaleleri buna örnek gösterilebilir. 29 Haziran kararları(bundan sonra bu şekilde anılacaktır) öncesi bunu yapsalar insan sanki o kararlara ihtiyaç kalmayacakmış gibi düşünüyorum. Öte yandan yol genişletme ve düzenleme çalışmları da sürüyor. Otobüs kanadında elektrikli otobüs ihalesi de var(gelsin güzel olur dediğim bir proje). Eshot'un sitesinde haberler kısmından incelenebilir. Bunlara yine değineceğim.
Bu sene içerisinde Eshot hoşuma giden kararlar aldı ama bazılarını neden bu kadar geç aldı diye düşündüm. Bunun en büyük örneği hiç şüphesiz 304. Bu hat Konak Tünelleri açıldıktan çok sonra konuldu. Ekşi Sözlük'te İzmir Büyükşehir Belediyesi hakkındaki yazıda bundan bahsettikten sonra konuldu hatta. Zaten sonra da eklendiğini belirtecek şekilde düzeltmiştim yazıyı. Bu kadar geç kalmamalıydı kesinlikle. O yazının linkini de aşağıya koyarım. İmar planlaması için de durum benzer. Şehir merkezinde Alsancak Gar civarında yol genişletme projesi var olması gibi. Ya da Fahrettin Altay-Üçkuyular'daki denize daha rahat ulaşım gibi güzel ve önemli projeler var. Yine Eshot'un sitesi bunları öğrenmemizi sağlıyor. 304'e yine ayrı olarak değineceğim.
Konak Tünelleri Bahribaba(ya da Konak diyelim)'da da imar değişikliklerine neden oldu. Eskiden karşıdan karşıya geçebilirken şimdi hala üst geçidin bitmesini(ki bayağı geç başladı) bekliyoruz(Erteleme sürecinde bayram nedeniyle Konak'a indiğim için açıldığını da görmüş oldum, Konak Pier'in oradaki köprüyü anımsatıyor bana bu arada). Onun dışında Karşıyaka araçlarının bulunduğu kısımda çimenlik alandan feragat edilerek daha fazla durağın oluşturulması sağlanmış. Çimenlik alan bence önemli ama yeni duraklar için de bu gerekliydi.
Bir de Eshot imar çalışmalarını kendi içinde dahi sürdürüyor. Adatepe'deki otobüs garajında alt kısımda belli çalışmalar varken, üst kısmında da düzenlemeler var. Barış Manço ormanının yukarısına bir şantiye alanı kurulmuş ve orası belli düzenlemeler yapılarak garjın eski sınırlarına bağlanmış. Kurutularak elde edilen yolda pek kayda değer bir şey yoktu(biraz toprak, biraz çimenlik) ama kurutulan ve şantiye kurulan alan gerçekten büyük. Hoşuma gitmedi nedense bu durum. Bu konuyla ilgili aldığım ve düzenlediğim ekran görüntüsünün linki en aşağıda.
Ayrıca sene içerisinde belli duraklara da yeni tabelalar eklendi. Ama üzerinde sadece İzmir Büyükşehir Belediyesi yazdığı için ne işe yarayacağını anlamış değilim. Kaç durak kaldığı gösteren eski tabelalar hala duruyor ve çalışıyor. Belki ileride değişiklik yapılabilir(Yine gözlemlediğim süreçte şu an her yerde mi bilmiyorum ama hiç değilse belli yerlerde çalışıyor, o da metrodaki tabelaya benzemiş).
Tramway projeleri yukarıda bahsettiğim gibi. Proje olarak bunu ilk duyduğumda hala Karşıyaka'da oturuyordum. Yerel seçimler dönemiydi. O dönemler olsun istiyordum, aslında hala olsun istiyorum ama ne bileyim sahilden belli bir kısmın ayrılması sahilin yapısına, dokusuna etki eder mi diye düşünüyorum şu an. Hele Konak'ta Mustafa Kemalpaşa Sahil Bulvarı zaten dar, orada nasıl olacak bilmiyorum.
Ayrıca İzban Esbaş-Fuar İzmir arası 2.2 kilometrelik Monoray projesi de var. Monoray ne diye sorarsanız Eshot'un sitesindeki haberden tanımı aynen alıyorum.
"Kent içi ulaşım türlerinden biri olan monorayda vagonlar, mono yani tek bir ray üzerinde veya altında asılı şekilde hareket ederler. Toplu taşımacılıkta kullanılan ray sistemi, bir kolon üstüne oturtulan kirişler ve bu kirişlerin üzerinde bulunan raylar ile gidiş ve geliş aynı anda gerçekleştirilebilir. Bu sayede sefer sıklığı yolcu yoğunluğu dikkate alınarak işletilebilmekte ve sistemin verimliliği yolculuk talebine bağlı olarak arttırılabilmektedir."
Merak edenler için yine haberin linkini aşağıya koyarım(aşağısı linkten geçilmeyecek ama hepsini buraya alırsam burası karışacak). Konuya dönersem hoş bir proje, kullanım alanı dar ama o tip yerler için olan bir araç. Hele bir yapılsın sonra konuşmak daha doğru gibi.
Projeleri bir kenara bırakırsak, Bu sene gerek kendimin yaşadığı gerek İzmir'de yaşanan bazı sorunlar ve uygulanan çözümler de oldu. 304 bir çözüm örneği olarak gösterilirken Torbalı'da köylerden 90 dakikanın kaldırılması tam bir sorun örneği. 90 dakika geldiğinden bu yana herkes gerçekten memnun. Ama Torbalı'da(ki merkezde olmadığı için çift bilet basılıyor) bunun kaldırılması özellikle ulaşımı çok pahalı hale getiriyor. Son durumu bilmiyorum ama olmaması gereken bir şey kesinlikle.
Öte yandan 304 var. Kaç defa bahsettim farkındayım ama gerçekten kritik bir araç. Ben ilk Konak Tünelleri'ni kullanan bir araç düşündüğümde yolunu daha kısa hayal etmiştim ama herkesin faydalanması için yolun biraz daha uzamasında fayda var gibi. Her şey bir yana aracın güzergahını Hasanağa Bahçesi etrafında niye defalarca kez değişti hala anlayamadım. Ama sonuç olarak işe yarayan araç. Tünelin içinde yolculuk da garip. Gözlerim sürekli metrelere takılıyor.
Sene içinde öğrencilere yapılan bir güzellik de(Tınaztepedekiler için) 878'in kampüs içine girmesi. Tınaztepe'de inip 412'ye veya ring seferine yetişmeye çalışmak bazen eziyetli oluyor. Ayrıca okul çıkışı İzban'a gidecek adam için de bulunmaz bir velinimet. Ayrıca Tınaztepe'deki öğrencilerin yaz okulu için yaz aylarında da kalmasını istedikleri 290, 690 ve 390 için seferler yapılıyor. Geçen sene süreç sıkıntılıydı. İmza kampanyası başlatılmıştı hatta. Şu an yaz sistemine geçilmesine rağmen hala sistemde olması sevindirici.
Benim sene içerisinde karşılaştığım en büyük sorun ise ulaşım kartı ile ilgili oldu(İzmirim kart ismini kullanmamakta ısrarcıyım). Birçok kentkart bayisi kredi kartı ile yüklemeyi kabul etmiyor, kabul eden ise komisyon alıyor. Hadi onu da geçtim, internet üzerinden karta yükleme yapılmıyor. Nİye olmadığını hala anlamıyorum. İşin garibi Kentkart İzmir dışında internetten yüklemeyi yaparken(örneğin Kocaeli) İzmir'de bulunduğu sürede bunu yapmadı. Yolculara kolaylık sağlanması gerekirken bazen bu durum işi çıkmaza sürüyor. Bazı mesafeleri yürümek zorunda kalabiliyorsunuz.
Çözüm olarak nitelendirebileceğim bir başka şey Foça'ya vapur seferlerinin başlaması. Sadece haftasonu olacak olması kötü ama olamsı sevindirici. İleriki dönemde, Mordoğan, Güzelbahçe ve hatta Karaburun'a da başlayacakmış. Gümüldür tarafına olsa fena olmazmış hani. İzmir'de deniz otobüsü mantığı nüfusun yayılışı sebebiyle olmayacak ama bu hissi veriyor bu durum.
Sene içinde bir de Alsancak'taki otoparklar arası ilginç bir proje konuldu. Fiyatları düşünürülmesinin yanında dördü arasında ücretsiz ring seferi başladı. Otopark'a ilgil çekip yoldaki duran araç kalabalığını azaltmak için bu ilginç fikri eklemek istedim.
Son olarak Bisim'den bahsedeceğim. Proje güzel, her şey güzel ama bisiklet yolları bazı noktalarda seçilmiyor. O noktaların bir kısmında ihtiyaç yok ama sanki insanlar yollarını şaşırabilirmiş gibi hissediyorum.
Yazının bundan sonraki kısmı karşılaştığım garip şeyler, benim gözüme takılan ve bana ilginç gelen şeylerle ilgili olacak.
İlki kulağımın alışamadığı hiçbir zaman da alışamayacağı "Eshot'tayım" cümlesi oldu. Ben genelde otobüsteyim demeyi tercih ettiği için özellikle ilk duyduğumda garipsedim. Hatta Eshot ile geleceğim diyeni de duymuşluğum var. Bu da niye İzulaş'ı unuttuğumu gösteren başka bir neden galiba. Her şey bir yana Ankara'da olsak nasıl diye düşünüyorum(EGO'dayım). Dalga geçme amaçlı söylemiyorum hatta Eshot ile havalı duruyor da ne bileyim garipsedim işte.
İlk yazımda 970'in niye numarasının 490 olduğunu buna neden gerek olmadığını söylemiştim. Geçen seneki yazıda buna bir neden belirtmiştim. Bir diğer nedenini sene içinde Eshot'ta güzergahlara bakarken buldum. 900 ile başlayan otobüs numaraları şimdiki sistemde baykuş seferleri için kullanılıyor. Sanırsam onunla karışmasın diye değiştirilmiş. Doğrusu şimdi de Tınaztepe'ye giden ve üniversite için konulmuş araçlar benzer bir numarası var ama o da Tınaztepe'ye giden bir araç olduğu için garipsemiyorum. Onu da 90'a binenler düşünsün.
İzban'da bu sene en hoşuma giden şey aracı beklediğiniz sırada çalan blues/jazz müzikler(Daha doğrusu saksafon müzikleri). Kaç defa beklerken ses kaydını aldım çalan parçaların. İşin kötü yanı ise İzmir Metro'da olmaması. Sanırsam ikisi arasındaki tek farkın hat olmamasını istemişler. Doğrusu daha önce çalıyordu diye hatırlıyorum ama en son Hilal istasyonuna gittiğimde duymadım. Ama gerçekten güzel müzikler var. Bu arada İzmir Metro demişken, Hisarönü için şu durakta inin gibisinden bir anonsta yapılıyor. Ama hem öncesinde garip bir müzik çalıyor hem de uyarı İngilizce değil. Her şeyi İngilizce'ye çeviren hatta tekrar tekrar dinlediğinizde istemesenizde İngilizce duyuruları ezberlemenize neden olan İzban/İzmir Metro niye bunu çevirmemiş anlamadım.
Bayram nedeniyle yapılan düzenlemelerde ilginç bir şey dikkatimi çekti. Kabristan(niye böyle isim kullanıldığını hala bilmiyorum) araçları 1000 ile başlıyor. Normalde araçların üzerinde numara yok ve başlangıç durakları farklı ama sitede böyle bir şey ile karşılaşınca şaşırdım.
Bir diğeri ise Kartek 1 senedir İzmir'de ulaşım kartı ve otobüslerde yazılım altyapısını sağlıyor olsa da navigasyonlarının sesini sevemedim. Bazen eskisi gibi geliyor sesi şaşırıyorum ama hala ynı soğukluk. O ses özellikle Kentkart dönemindeki navigasyon ile karşılaştırıldığında sesi çok kaba duruyor. Aynı şey kart basıldığında çıkan ses içinde geçerli geçen seneki yazıda ilk halini anlatmıştım. Sanki bakiye yetersiz gibi hissettiriyordu. Şimdi daha iyi ama hala Kentkart değil. Kentkart sesini özledim doğrusu. Hatta geçenlerde internette arama yaptım. Tam ücret bastığımızda çıkan sesi buldum ama öğrenci olanını bulamadım. Ve dahası, bu yüzden mi bilmiyorum, o olaydan birkaç gün sonra rüyamda otobüse binip kentkart dönemi sistemi görüp sesini kaydediyorum telefona. Varın siz düşünün durumu. Kart basmaktan bahsetmişken şunu da ekleyeyim bazen araçlarda kartı bastığımızda kalan bakiyeyi gösteremiyor. Hala bunun olması garip.
Son olarak(eğer buraya kadar okuyabildiyseniz nihayet dediğiniz duyar gibi gibiyim) Karşıyaka İskele'deki otobüs duraklarında geçen Şubat ayı bir şey dikkatimi çekti. Duraktaki pano üzerinde bulunan harita, haritanın üzerinde ve altında bulunan araç numaralarından bahsediyorum. Hala değiştirilmemiş. Üzerinde eski araçların çoğunu bulabilirsiniz. Tek sorun yazıların çok eskimiş olması. Çoğu yağmur vs. yüzünden çamurlaşmış. Ama yine de çektim fotoğraflarını. Eshot eğer bu yazıyı görüyorsan o resimden bir kopya da bana gönderebilirsin.
Sonuç olarak Eshot hala geçiş sürecinde hala çok şey için çalışıyor ama hala yetersiz daha önceki yazılarda dediğim gibi bunun nedeni Eshot değil. Çarpık kentleşme sağ olsun birçok şeyi imkansız hale getiriyor. Ben hala Konak'tan Şirinyer'e geldiğimdene çok Şirinyer'den evime giderken çekiyorsam bu işte bayağı bir sorun vardır. O kadar şey yapıldı ama çok fazla bir şey değişmedi. Değişsin rahatlasın isterim bir vatandaş olarak ama durum bu.
Bir sene de böyle geçmiş Eshot kanadında. Kendi zırvalamalarımdan dolayı bayağı uzadı biliyorum. Sırf bu yüzden atıflarımı da açmadım. Uzun oluyor bu yazı her sene ama gelenekselleşti biraz da bu yazı. Bu kadar uzun yazmak benim için de iyi değil. O akdar saat sabit kalınca her yerimde ağrılar oluşuyor. Yazı konusuna dönersem, geçen sene önemli bir şey olmazsa yazmayacağım desem de o kadar önemli bir şey göremememe karşın yine kendimi burada buldum gördüğünüz gibi. Önümüzdeki sene için garanti veremiyorum. 1 sene az bir süre değil sonuçta. Her şey olabilir. Yazarsam şayet İzdeniz, İzmir Metro ve İzban'ı açıklar ve açarım herhalde. Unutmadan, eğer okuyabildiyseniz teşekkür ederim.
Linkler:
Eshot Garaj Düzenlemesi:
http://i.hizliresim.com/WYyJoq.png
İki katlı otobüs:
http://wowturkey.com/tr219/OMER_KAZIM_INCE_DSCF6343.jpg
Mavi otobüs(ve yine 29 Haziran 2014'te kaldırılan 330):
http://wowturkey.com/tr76/Mustafa_Noyan_Izmir_Volvo_05Jul17548.jpg
412 numaralı araç:
http://wowturkey.com/tr141/k_Cagdas_101_501_412_93sanos.jpg
Ege Üniversitesi'nde Kampüsün meşhur aracı 525(bayağı eski):
http://wowturkey.com/tr75/k_Sezcan_Camurdan_dscn31382hx.jpg
wowturkey forum konusu:
http://wowturkey.com/forum/viewtopic.php?t=21146&start=0
Ekşi Sözlük'teki yazı:
https://eksisozluk.com/entry/55587352
Monoray haberi:
http://www.eshot.gov.tr/tr/Haberler/1399/91
AH ESHOT AH!!! (İlk yazı)
http://deliliktir.tumblr.com/post/90057363133/ah-eshot-ah
AH ESHOT AH!!! BÖLÜM 2
http://deliliktir.tumblr.com/post/122764966053/ah-eshot-ah-b%C3%B6l%C3%BCm-2
Bonus --> bu da favori aracım:
http://wowturkey.com/tr153/kiltaconur_Resim_338.jpg
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder